Wat doe je voor anderen?

Tim Cook, CEO bij Apple, hoort bij de 10 % van alle mensen op de hele wereld die homo is. Is dat nieuws? Nee, niet echt. Maar bij het krantenbericht viel mijn oog op zijn verwijzing naar Martin Luther King, die zei: "De grootste en belangrijkste vraag van het leven is: wat doe je voor anderen?" Ik kende die uitspraak van King niet.

Op een of andere manier werd ik geraakt door deze uitspraak en ik zoek naar de verbinding met mijn eigen leven. In mijn werk houd ik me bezig met de situatie van vluchtelingen en vreemdelingen in Amsterdam en in Nederland. Een ander werkveld van mij gaat over discriminatie, waaronder ook discriminatie van homo's. Het kost niet al te veel moeite om tegen mezelf te zeggen dat ik met die beide onderwerpen toch een soort invulling geef aan 'wat doe ik voor anderen?'

Maar die conclusie over mijn 'goedheid' vind ik toch wat al te makkelijk. Onderliggend gaat het over de problemen die mensen hebben als ze bestempeld worden als 'minder, een minderheid, minder waard, minder kunnen, minder gelijk, minder wit, minder slim, minder gezond'.Daar kan je veel last van hebben, en (eerlijk is eerlijk) soms ook eens belang bij hebben. Het is soms ook comfortabel om "samen met anderen outcast te zijn".

De wereld, onze samenleving, ons eigen leven is zó complex. Ik voel me vaak een soort radertje in een machine, machteloos voelen en geleefd worden. Het voelt als heel frusterend als je weinig sturing kunt geven aan je leven van vandaag. Ik heb dat zelf ook ervaren met mijn gezondheidsproblemen, waarbij je aan de ene kant te horen krijgt dat je je moet aanpassen aan 'het systeem', en aan de andere kant ook aan je lot wordt over gelaten.

Ons leven voelt vaak als een 'overleven'. Hoe houd ik m'n gezin, m'n relatie op de rails? En hoe lang houd ik het vol om mijn werk goed te doen met alle stress daarbij? Rennen, racen en weinig rusten. Is het mogelijk om daarin nieuwe perspectieven te onderzoeken? Zijn er mogelijkheden om jezelf te 'her-ijken' en daarmee te ver-rijken?

De eerste gedachte die bij me opkomt gaat er over om mijzelf te eren, te waarderen voor wat ik ben. Immers juist als je leven knelt, ligt het erg dichtbij om jezelf af te gaan vallen. Je doet het immers niet goed, je hebt jezelf in de problemen gewerkt. Dom, dom, dom.

Goed voor jezelf zorgen is belangrijk, maar wat betekent dat voor jou? Op welke gebieden gaat het mis (waar doe je dom, dummy?). En als je helderheid hebt over jouw knelpunten, dan begint het lieve leven pas. Dan moet je vaak grenzen gaan aangeven en dat vindt lang niet iedereen leuk. Mijn advies is om dan de vraag te stellen aan je opponent "Wat zou jij doen in mijn situatie?"

De tweede tweede gedachte die opkomt gaat over het belang om gewaardeerd te worden. Dat kan eigenlijk alleen tot wasdom komen als je het verbindt met "Wat doe ik voor anderen?"
Het gaat niet om de hoeveelheid, niet om de prestatie. Het gaat om je intentie. Het gaat er om dát je geeft en niet zozeer wat. Iedereen heeft eigen kwaliteiten en het gaat om de rijkdom die daarin ligt verscholen.

Ga dus niet iets doen wat op dit moment misschien populair is, maar wat niet bij je past. Dan verloochen je jezelf. Zeg juist dan: dit ga ik niet doen. Onderzoek in vrijheid en met creativiteit. Waar word JIJ vrolijk van, wat geeft jou energie? Als je op zo'n actieve manier naar je leven kijkt, ontstaat er een nieuwe balans tussen 'moeten en mogen'.

Er ontstaat een groeiend respect en waardering voor jezelf. Dat is het mooiste cadeau. Je wordt minder afhankelijk van de ander. Wat je doet voor anderen, doe je feitelijk ook voor jezelf.